Here are the poems which were read during the event organised in Birkirkara Malta on 27th September 2013
INSELLIMLEK POEŻIJA
Insellimlek poeżija
f’versi, linji imxerrdin esperjenzi li f’ħajjitna jħallu wied bla tarf, bla tmiem.Fost ġrajjiet illi jinħolqu minn mixjiet l-umanità b’ironija int tpinġihom bi ftit ħlieq jew verità.
Fuq passat u lejn ġejjieni l-istaġun f’mitt ħolma jfur tal-barrani, tal-ġewwieni ħsus l-istorja jimlew jum.
Taf titkellem fuq elf ħaġa dwar il-kotra u l-ġirien mewt, twelid, biki u hena, tnebbaħ ġmiel il-moħħ għajjien.
L-ambjent tolqot f’ward imrawwem ’l hinn minn xtutna timraħ sfieq l-art, il-baħar, sa ġol-qamar l-annimal titfissed bih.
Ġenn il-patrija, l-art imbiegħda reliġjon, politka tmiss tgħarbel sewwa li hu tajjeb il-ħażin topponi fis.
Ħsieb, kuntrasti, x’hemm fil-bniedem tidħol sew sa ssib il-fond tal-imħabba, tal-mibegħda qirda, firda, kull konfront.
Kemm poeti, kemm għalliema żewquk f’għanja ta’ ritmiet sentimenti, kliem imqanqal iddomm f’serħ ħlew it-talbiet.
Insellimlek poeżija ħeġġeġ triqtna fl-onestà kebbes fina ispirazzjoni ibqa’ tina identità.
MIRIAM CAMILLERI GĦALXEJN Onfħu bil-qilla rwiefen Fuq iġsma, sliem u djar xemgħethom qiegħda tlebleb qed jgħib tad-dawl ix-xrar. ifaqqa’ l-isparar iċaqċaq fuq il-kranji u jifqa’, jċarrat l-isdra. Ħlift gwerra fuq iż-żgħar. Tgħallimt bħal seqer naħfen Intaħħat bħall-ispnar Tgħallimt qawwet l-azzar. Taħbita fuq il-bieb Min hemm, min ġie jittanta l-irħieb ta’ din id-dar??
Jiena il-paċi tant mixtieqa. Il-paċi tturufnata Mill-qlub ta’ tant erwieħ. il-paċi li l-ħakkiema ibewġu fost l-uġigħ. Il-paċi…il-paċi… Ġibt sliem, ġibt il-mistrieħ Il-paċi tant mixtieqa Iftħuli minnufiħ.
Bejn dritt u dmir hemm baħar Kbir, fond daqs ir-raġuni. U ħlift li nagħmel gwerra Għax fl-għalqa qed jidħluli Hemm gost sadist fil-foga Hemm gost sadist fl-uqigħ Hemm gost sadist fil-ħakma Hemm gost sadist fl-uġigħ.
Il-qiegħa xmara ħamra l-għajnejn xmariet ta’ dmugħ id-djar xmariet ta’ mejta bil-paċi jieħdu r-ruħ iftħuli l-bieb ħa nidħol ħa nnixxef dan id-dmugħ il-paċi jien…il-paċi mhux firda nġib’, mhux biki imma sabar lill-miġruħ u faraġ lill-imdejjaq jien spalla tal-mitruħ.
Le…le…qatt iktar paċi Le… le qatt iktar ferħ Ħadd iktar ma jsib serħ. Hemm gost sadist fil-bombi Hemm gost sadist fl-uqigħ Hemm gost sadist fil-ħakma hemm gost sadist fl-uġigħ. M’hawnx postok f’din l-arena Mur, warrab minnufih.
Għalxejn mat-trux nissara Bil-ħlewwa ‘l-mutu nsieħ Għalxejn maktur inxejjer Bil-bjuda ta’ ġo fih Id-dinja sfat mixegħla Ta’ nar u ta’ theddid Arena gladjaturi Pajżana kontra s-sid U jien il-paċi mbierka Tkeċċejt donni għafrit Għalxejn, għalxejn nittallab In-nies mhux tisma’ trid. Sabbtitli l-bieb ma’ wiċċi Rat fidwa fit-taqbid Għalxejn ja paċi tokrob Il-bniedem sar imqit.
THERESE PACE
BARRIERS
Among perfidious nettle the she buds struggle stifled, belittled, missing out on the sunlight that would have made them flower
half-alive-half-dead girl blossoms intrusions dwarf and humble. Barred, they do not fly. They dawdle minds closed into arrest wings closed inside surrender.
theirs is a garden of promise the impudent catch weed suffocates for fear of their rousing squash and override are the handicaps they bear with formidable endurance
The sun, it has been proved, will not light up a shadow until the barrier moves. Their barriers are male bulwarks: strong, ingrained. Blockers intending to stay put.
THERESE PACE
DID-DARBA
Id-dinja mdendla b`xagħra Qegħdin ngħixu mkexkxin Kull wieħed lest għall-iehħor. Ser naqbdu lkoll f`xulxin.Din mhix ġlieda qaddisa, Li t`Alla għandha l-barkiet, Ser nħallu lil uliedna, Jinqatlu f`ħalq l-imwiet.
Ser nerġgħu mmorru lura Lura għal dak iz-zmien, Fejn żeffinna lil dinna Fil-ġlieda tal-ġirien.
Ser jerġgħu tan-nofs qamar Joħduha mas-salib U jħallu wiċċ id-dinja Fil-ħerba w it-taqlib.
Għax jekk terġa` għad-dinja Tfaqqa’ t-tielet waħda, Nibża` li jasal tmiemha Mill-ħajja tisfa mċaħħda.
Did-darba iżjed w iżjed, Mhux se jkun hawn rebbieħ, Għax b`għafsa ta` buttuna Jinqala` l-għerq mill-qiegħ.
NINU BORG
KOPJI
Min se jaqsam miegħi l-aħħar bżieżaq tal-arja fil-fond għammieq tal-ibħra? Min se jlaqqat miegħi l-aħħar qatriet tal-ilma fid-deżert?Is-snin qaddmuni u waqt li jimbuttawni ’l quddiem lura joħduni minn fejn bdejt.
Issa li drajt nimmansa l-ġlieda kontra t-tmiem inevitabbli tiegħi, ikolli nordom miegħi l-oriġinal u nħalli wrajja kopja ta’ ħajti, sabiex ħajj’oħra tibda tgħix minfloki xħin tibla’ l-ewwel nifs mill-fdal ta’ rmiedi.
JOE SALIBA (L-AWSTRALJA)
PAWSA
F’moħħi tqil briksa tas-siment imħaffra minn ġewwa jirbumbjaw l-ilħna ta’ Sponge Bob, Ricky Sprocket it-twerżieq bla sugu t’I Carley, l-avventuri ta’ Dora u l-bawxati nostalġiċi ta’ Pippi Calzelunghe. Nistaqsi lili nnifsi f’liema stat wasalt warrabt bla ma ridt l-aħbarijiet tar-Rai u l-BBC, tal-iSky u l-NBC u ġarrabt bla ma ridt il-bla bla tal-One u n-Net TV Malta fix-xifer jew Malta ġenna tal-art?X’aħna sbieħ min jaf jarana minn dal-wied tad-daħq erfagħna jiġri x’jiġri lkoll belhana u mil-loppju qatt xebgħana Pulċinella ieqaf magħna. Nagħfas il-buttuna biex nirrifletti mal-programmi tar-riċetti, qliezet ta’ taħt u riċipetti nieħu nifs daqt nirremetti tal-patata u ċ-ċikkulata viva Malta mmakulata! Ħasel idu mill-ġdid Pilatu poplu Malti ċippitatu…
Din il-qagħda nazzjonali bis-servizzi professjonali prostituti u rigali qaddisin martri murtali żomm imqajjem sal-finali u nistaqsi lili nnifsi liema huma l-iktar banali il-kartuns stupidi tat-tielet millennju l-ispettakli ultra medjokri tax-xarabank jew it-tbissim falz tal-irjus ippopotami? Minn dan kollu liema nippreferi l-animazzjoni kkulurita l-jum kollu tipnotizzani jew l-aħbarijiet mil-lewn griż u iswed kwotidjani ta’ stejjer imdemmija, t’umanità bla mistħija, wild l-ipokrisija?
X’aħna sbieħ min jaf jarana minn dal-wied tad-daħq erfagħna jiġri x’jiġri lkoll belhana u mil-loppju qatt xebgħana Pulċinella ieqaf magħna. Nagħfas il-buttuna biex nirrifletti mal-programmi tar-riċetti, qliezet ta’ taħt u riċipetti nieħu nifs daqt nirremetti tal-patata u ċ-ċikkulata viva Malta mmakulata! Ħasel idu mill-ġdid Pilatu poplu Malti ċippitatu… Ninħakem għal waqtiet twal minn ħoss żarżira jobroxli l-menti minn ġewwa ninqata’ mill-arja mniġġsa madwari minn ħuti lsiera tad-dnewwa nistaqsi x’għamilna bis-sewwa.
PATRICK SAMMUT
LEBBRA
Quddiemi telefown li meta jċempel inwieġeb biex nirringrazzja lill-qlub ġenerużi. Madwari dwal u mużika u ħafna appelli biex is-semmiegħa jkunu ġenerużi.
Fuq il-lemin ta’ ħarsti jinsab skrin kbir. Kultant juri klipps ta’ nies deformati oħrajn b’feriti miftuħa bid-dubbien fuqhom.
Qishom films ta’ żminijiet oħra. Qisu li f’ċertu nħawi tad-dinja ma sarx progress.
Il-lebbra, li titfejjaq f’pajjiżi bħal tagħna b’kors pilloli, hawn qed teqred, qed temarġina, qed timxi minn persuna għall-oħra.
Missjunarji qed iħabbtu fuq qlubna fuq il-kuxjenza tagħna. Qed jistednuna ngħixu l-missjoni tagħna ta’ bnedmin il-missjoni li nħobbu il-missjoni biex intaffu s-sofferenza ta’ ħaddieħor il-missjoni li nġorru l-hemm tagħna u ngħinu xorta fl-hemm ta’ ħaddieħor.
Il-missjunarju ftit ieħor se jitlaq bil-flus u bil-pilloli biex iwassal fejqan, tama, biex iwassal ftit imħabba.
Għal xi wħud se jkun miraklu ta’ fejqan miraklu ta’ riċerka miraklu ta’ solidarjeta.
F’din id-dinja mimlija interessi personali u gwerer ta’ kull tip għad hawn min jaf iħobb lill-għajru bħalu nnifsu. EMMANUEL ATTARD CASSAR
DESERT ROSE OF YEMEN
Desert Rose of Yemen
alone in barren land ,
watered by the tears
and the blood of the martyrs
which drained through the sand.
Your flower smiles at the sun
hoping that one day
butterflies will fly freely,
and move from one flower to another;
peacefully.
Likewise I send a message in a bottle
and leave it floating on the calm Mediterrean sea:
Peace, Salam, Shalom –
pentecostal phenomenon.
Desert Rose of Yemen,
which survived the scorching sun
and the drought,
long will you live
in everlasting peace.
OMAR SEGUNA
PAĊI?
Kulħadd jippriedka l-paċi u jbiegħu l-armamenti. Jitkellmu dwar diżarm ta’ħafna armi u jivvintaw oħrajn sofistikati. Jgħidu ma jridux gwerrer u jħarrġu lis-suldati għat taqbid.
U jtennu li jridu l-paċi, imma liem paċi jridu?
Il-paċi mhix tpaċpiċ b’diplpmazija, mhix frott tal-anarkija, jew ħsad demokrazija.
Il-paċi ma tinbitx fil-kmamar tas-senat, jew f’dawk parlamentari, il-paċi mhix affari li jwelled il-kungress.
Il-paċi titrawwem fertili minn qalb il-verita’, toktor u tagħti l-frott tagħha, fejn hemm is-sinċerita’. Il-paċi ma tinbieħx, lanqas, ma titpartatx, il-paċi ma tinxtarax, imma tinkiseb bl-imħabba, bil-maħfra, b’tolleranza, u b’rieda tal-azzar.
CHARLES MIFSUD
L-IMĦABBA TAL-ISTILLA POLARI
Xi mkien fit-tarf tad-dinja, fi saltnet is-silġ dejjiem hemm dik l-istilla, kewkbet is-safar, biljuni snin bla heda timraħ f’ħolm qadim. B’tebgħa dawl qawwarija fil-ħemda kiesħa tal-lejl polari titniehed waħdanija, għad-dija u għas-sħana tal-polu l-ieħor wisq tkun għatxtana… Għax taf li hemm kostellazzjoni fejn jgħammar hu, imqawwar b’dawl leqqien, għaliha, isbaħ mill-awrora, xħin sema jibda jkanġi lwien. Waqt li tkun toħlom li qiegħda fi ħdanu il-qawwara tagħha tibda ttajjar xrar, għal din l-imħabba m’hemmx il-ħin u l-beraħ, hi tkun eterna bejn bint it-Tramuntana u iben in-Nofsinhar!
YANA PSAILA
MHUX LI KIEN
Mhux li kien kont immexxi, Mhux li kien kont insewwi, ħalli nagħmel kulħadd ferħan, biex neħles minn dak li tkisser; biex il-popli jimtlew serħan, u sew jigi, x’ħin infisser, u b’hekk f’paċi nirnexxi. dak li b’għaqal indewwi. Mhux li kien ma hawnx għejra, Mhux li kien kont l-akbar Re, u l-għaqda titkabbar fin-nies, ħalli nikkmanda b’ġustizzja, biex ħwejjeġ jitgawdew bla qies; u negħleb dik il-malizzja, b’din fhemti tibqa’ sejra. li għat-tajjeb qalet le. Mhux li kien infawwar b’ġid Mhux li kien dawn iseħħu, biex inqassam lil dawk fil-bżonn, biex bihom nagħmel ħafna ġid, u nimla lil kulhadd b’xi don, u fuqhom il-ġens ikun sid, jew b’xi rigal mogħti fl-id. biex flimkien l-għajb inneħħu. Mhux li kien jien infejjaq, ħalli marid ma nara ħadd, u saħħa, nixtieq nies bla għadd, għax din twarrab id-dwejjaq. Mhux li kien naqleb rotta, biex niskansa nies minn ħabta, jew waqa’ mill-għoli b’sabta, u nifxel dak l-imbotta. Mhux li kien għandi ħila, li neqred dak li nhux sewwa, biex dan jinbidel għal ħlewwa, f’tajjeb, bħad-dawl tal-ftila. Mhux li kien ftehim inġib, biex il-gwerer kollha jieqfu, għaliex imbagħad mill-ġlied nieqfu, u madwarna sliem insib.JOSEPH BONNICI
TEARS
When you see
the skinny little child
wandering in no man’s land,
lost in a maze of inhumanity,
irrational,
those innocent, watery eyes,
begging to be picked up
from neglect, anguish, destitution and hunger,
your heartbreak follows suit in tandem…
You ask a million whys
you ponder a million hows
you anticipate a million whens…
You feel that your pleas are drowned
in an ocean of uncertainty…
Tears, the child’s and mine,
stream upwards
doing stairways to Heaven,
where each prayer is sorted out and answered
in His good time.
Those rainbow droplets imbued by the Light,
crystals of hope streaming downwards
to ease the pain, to free the woeful plight!
RAYMOND GRECH
HENA DEJJIEMI
Ħaxixa li tikber minn qalb il-konkrit, irrid kieku nkellmek biex insir naf ftit kif mill-ebusija erdajt ġewwa l-vini dik ħajtek li biha inħossok thennini. Il-griż ta’ madwari qed tikser bi lwienek, iż-żiffa li tbandlek qed tkattarlek ġmielek. Qisek tfajla f’ħolma, tiżżeffen mar-riħ, l-inkwiet int tnessini, inħossni nistrieħ. Bħalek nixtieq jiena fil-ħajja ta’ dwari ngħix f’hena dejjiemigħalkemm ninsab f’xagħri.
JOHN MALLIA
ORQOD, MARTINA ORQOD
Orqod, Martina orqod! Dak mhux ir-ragħad jinstema’ qed ikarwad. Dawk mhux sajjetti jleħħu fis-smewwiet. F’din il-lejla ta’ tempesta, Sod widnejk biex ma tismgħax, Għajnejk għalaq u tarax X’hemm lil hinn minn din l-isteppa Fejn il-qamar illum ma jiddiex Għax qed jifga mid-dħaħen sewdiena Li nbeżqu mill-ħluq tal-kefrin.
Orqod, Martina orqod W’oħlom ħolma sabiħa Li qed tiġġerra f’imsaġar ħadrana Mingħajr irbit u xkiel Ħdejn nixxigħat ifawru l-ilma ġieri U friefet sbieħ jersqu lejk mill-widien. Mir-rand agħmel kuruna sabiħa Għal fuq rasek u fiss itlaq iġri Fil-beraħ tal-ħolqien. Imbagħad, Ħalli lili nitqabad mal-għefieret Sa ma nirbaħ u niġi niġri ħdejk Nitħaddan miegħek fl-imsaġar ħadrana Bin-nixxigħat ifawru l-ilma ġieri Ma friefet ta’ kull lewn quddiem għajnejk. Hekk wara nibqgħu tad-destin setgħana Mill-irbit u xkiel meħlusin Int u jien!
SALV SAMMUT (mir-rumanz DIJASPORI)
IMKEJJEN TAL-QIMA
Fil-foresti, fil-ġonna, fit-toroq l-arkitettura msaġġra ras ma’ ras l-ewkalipti, dirgħajn ma’ dirgħajn iserrħu fuq l-ispallejn fi fratellanza l-pini, l-awrikarji bi zkukhom weqfin marsusin ma’ xulxin multi-kolonnati, katidrali maestużi itella’ n-Natura fid-dieher fuq barra b’gieħ Ħallieqha.
Qalbha ttenni fil-ħabi tal-qalba ‘ l isfel taħt l-art katidrali oħra tibni għerien imsaqqfin bil-kopplati b’linef stalagmiti b’gandlieri stalaktiti b’kolonni Barokki mremblin blat min fuq s’isfel b’rikkezzi jlellxu kristallini u tibqa’ bil-kalċitu ssawwar bizzilel u drappijiet tad-damask… fuq ġewwa b’gieħ Ħallieqha ixxebbah il-katakombi tal-insara ħlief li għonja daqs il-minjieri tar-Re Salamun.
Il-wiri minn barra, id-dedika mad-didattika bit-tqassit u bl-għadd taż-żibeġ kull żibġa perlina tinsaff għall-ħlewwa tad-devozzjoni. Minn barra ir-radd tas-salib irodd it-twemmin.
Fil-fond moħbi ġewwieni ir-ruħ titbiegħed mill-istedin dinji maqdes toħloq bil-kwiet tal-meditazzjoni Allija fejn l-ispirazzjoni tliegħeb bħaċ-ċarċir mal-blat sa ma jitqawwa t-tnebbiħ bħal-leħħ tat-tleqqijiet fil-ħaġar mikbusa b’bews ix-Xemx b’deffis raġġiha fid-dlam mix-xquq ibexxu d-dawl.
MANWEL CASSAR L-Awstralja
GĦIXIEN FIL-PAĊI
Mill-ħolqien għamilna straġi, sirna llum ngħixu fl-inkwiet. “Aqbdu l-armi, ħa nissieltu,” Kemm-il darba l-kelma dwiet!Bdilna wkoll lil Alla tagħna; saru l-flus u il-poter. Għal daż-żewġ qawwiet infami irahnejn(a) anki d-dover.
Biex intlaħqu dawn l-għanijiet tkaxkru nies, qraba w ulied, ċarċar demm nies innoċenti; ma naqsux torturi, mwiet.
U qalb din il-ħerba kollha jien ma nafx min hu kapaċi jgħix fis-sliem, jorqod trankwill, jgħaddi jiemu jgħix fil-paċi.
Din kulħadd jaf isemmiha, ’mma sal-lum qatt ma sibniha. Kemm tħabatn(a), għamilna gwerer, biex l-għixien irrawmu fiha.
Wieħed biss uriena t-triq. ’Mma ’l Dan aħna biċċirnih. Hu ried sliem veru jagħtina; Ma fhimnihx. Anzi, qtilnih.
CHARLES MAGRO
L-INGRATITUDNI
Int tagħmel minn kollox
biex tjubija turi ma’ min hu batut iżda dan ikun kburi.Int tagħmel minn kollox biex ħniena int turi iżda din titpatta bl-ingratitudni.
Għalxejn inti tħabrek biex tarah kuntent qatt grazzi ma jgħidlek mank ħleww’għal mument. “Baħnan int” jgħidulek “Tgħid ma nagħmilx bħalek. Jekk m’għandix inpaxxih, mank biss ‘saħħa’ ma jgħidlek”.
Iżda lil min iħobbok – tħobbu int – xejn speċjali li tagħmillu il-ġid tiġik naturali.
Il-bravura tintwera meta tagħmel il-ġid lil min ma jħobbokx, għax sforz kbir inti trid.
ELIZABETH AZZOPARDI